Στέφανος Ξενάκης -- Τα πολύτιμα Δώρα αγάπης που μας χαρίζει απλόχερα!
2020-10-05Μετά τη μεγάλη επιτυχία που είχε το πρώτο βιβλίο του, το Δώρο, ο Στέφανος Ξενάκης επιστρέφει με περισσότερους θησαυρούς. Όπως και την προηγούμενη φορά, συναντηθήκαμε στο ηλιόλουστο σπίτι του στη Βουλιαγμένη. Τα "θαλασσινά" του μάτια βρίσκονταν σε πλήρη αρμονία με τη θέα από τη βεράντα και, η ίδια, ως λάτρης της θάλασσας ένιωθα να βρίσκομαι "σπίτι" μου. Συνομιλήσαμε για πολλές ώρες αναφερόμενοι στα 2 επόμενα βιβλία του, Το "Κάπταιν" -ένα αφιέρωμα στο μπαμπά του που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή- και το "Δώρο 2", αλλά και για όλα όσα μας απασχολούν αυτή την δύσκολη εποχή, όπως η ιδιαίτερα περίεργη περίοδος που διανύουμε λόγω της πανδημίας του Covid-19.
Απολαύστε τον!
Το "Καπταιν" είναι ένα βιβλίο ιδιαίτερο που σε βοήθησε πολύ να βιώσεις τον θρήνο σου. Πόσο λυτρωτική ήταν για σένα αυτή η κατάθεση ψυχής;
Ασύλληπτα. Ήταν κάτι απρόβλεπτο. Κάποια στιγμή, με έναν μαγικό τρόπο, από την 2η-3η κιόλας μέρα που είχε φύγει, χωρίς να ξέρω πώς και γιατί, μου βγήκε η ανάγκη να γράψω κάποια πράγματα που είχα ζήσει με τον μπαμπάκα μου. Οπότε πήρα τον υπολογιστή και ξεκίνησα να γράφω, μια πράξη που είναι από μόνη της μια απίστευτα λυτρωτική διαδικασία, κι όσο έσκαβα τόσο έβρισκα. Πώς σκάβαμε στην άμμο τότε που ήμασταν μικροί και κάποια στιγμή βρίσκαμε νερό, κι αυτό γινόταν λίμνη, και μετά μια τεράστια τρύπα όπου χτίζαμε το κάστρο μας... Έτσι κι εγώ άρχισα να δημιουργώ κάτι, το δικό μου το κομμάτι γύρω από τον μπαμπά μου. Με αυτόν τον τρόπο ξαναέγραψα την δική μου ιστορία για τον μπαμπά μου, έτσι όπως τον έζησα εγώ. Ήταν κάργα λυτρωτικό! Εννοείται ότι κάθε μέρα που έγραφα έκλαιγα τα πύρηνά μου δάκρυα, αλλά όπως έλεγε και η Βένα Καλογήρου «το κλάμα είναι το λουτρό της ψυχής» και με βοήθησε πάρα πολύ να το ζήσω, να πονέσω, να το περάσω και να το ξεπεράσω όσο εφικτό κι ανθρώπινα εφικτό είναι να ξεπεράσεις το θάνατο ενός πολύ οικείου προσώπου. Είναι η απόδειξη ότι τα συναισθήματα δεν είναι "δακτύλιος" για να περάσεις γύρω γύρω αλλά για να περνάς μέσα από το δακτύλιο. Πλέον χαλιέμαι όταν ακούω για την "διαχείριση των συναισθημάτων". Η διαχείριση είναι κάτι τεχνητό, το φυσικό είναι να τα ζήσουμε τα συναισθήματα. Ειδικά για το πένθος δεν θεωρώ ότι μπορεί κάποιος να το "διαχειριστεί" πέρα από το να το εκδηλώσει, και να το εκφράσει ακριβώς όπως το νιώθει χωρίς τεχνικές, διαδρομές, περιφεριακούς ή οτιδήποτε άλλο. Από ένα σημείο και μετά οφείλεις να σταθείς στα πόδια σου και να ξαναζήσεις, γιατί οι νεκροί είναι με τους νεκρούς και οι ζωντανοί με τους ζωντανούς. Γνωρίζω ανθρώπους που έχουν χάσει τους δικούς τους πολλά χρόνια, κι ακόμα μένουν εκεί πέρα, μαζί με τους νεκρούς. Αυτός ο άνθρωπός που έφυγε, αν μπορούσε να σου μιλήσει, δεν θα ήθελε να είσαι κολλημένος στο παρελθόν. Αν μπορούσε να σου μιλήσει, και μας μιλάνε όλοι αυτοί οι άνθρωποι φυσικά, θα σου έλεγε «προχώρα τη ζωή σου!»
Οπότε όλο αυτό που βγήκε μέσα από το βιβλίο Κάπταιν ήταν απίστευτα λυτρωτικό και με βοήθησε να θρηνήσω με τον δικό μου τον τρόπο. Το γράψιμο ήταν όπως ένα φάρμακο που ενεργοποίησε τους αδένες να παράγουν όλα τα δάκρυα, και βγήκε όλο αυτό, το ανεπεξέργαστο, αληθινό, ατόφιο, αυθεντικό χωρίς διαχειρίσεις και καθωσρεπισμούς βιβλίο.
Πως είναι η σχέση σου με τη μαμά σου; Πιστεύεις ότι θα έγραφες και για την μητέρα σου ένα βιβλίο ή επειδή είσαι κι εσύ πατέρας, ταυτίστηκες περισσότερο με τον μπαμπά σου;
Σίγουρα συνετέλεσε το ότι είμαι πατέρας, και μάλιστα πατέρας χωρισμένος, όπου όταν είσαι πατέρας χωρισμένος είσαι αυτόματα και λίγο αδικημένος από το σύστημα σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο που βλέπεις τα παιδια σου. Στην Ελλάδα ο πατέρας θεωρείται "κάτι λιγότερο" από την μητέρα και προσωπικά το θεωρώ πολύ άδικο, οπότε μου βγήκε από τη μιά επειδή είμαι κι ο ίδιος πατέρας, αλλά κι επειδή είχαμε και εξαιρετική σχέση. Ήταν πάντα ο μέντοράς μου κι ο ήρωάς μου. Τολμώ να πω ότι με την μαμά μου περάσαμε σχεδόν μια ολόκληρη ζωή αντιπαραθέσεων.
Ως μοναχοπαίδι και μοναχογιός η μητέρα μου είχε την κλασική στάση της "Ελληνίδας μάνας", που ευτυχώς δεν την έχει πια γιατί κι εκείνη δούλεψε πολύ με τον εαυτό της και της το αναγνωρίζω. Μια κλασική Ελληνίδα μάνα που έχει όλα τα καλά, αλλά και τα κακά που περιέχει αυτός ο τίτλος. Πριν από 10-12 χρόνια που άρχισα να δουλεύω με τον εαυτό μου--και γι' αυτό επισημάνω συνέχεια ότι η δουλειά με τον εαυτό μας είναι κάτι επιτακτικό, λυτρωτικό, κι αλλάζει ζωές- τότε συνειδητοποίησα όλα αυτά που συνέβαιναν με την μητέρα μου και έβαλα τις δικές μου αποστάσεις. Εδώ αξίζει να ειπωθεί ότι χρειάζεται επίσης να συγχωρέσουμε και τους γονείς μας. Εκεί είναι που βοηθάει η γνώση να καταλάβουμε ότι, αυτά τα οποία έκαναν οι γονείς μας σε μας, τα έκαναν και οι δικοί τους γονείς σε εκείνους. Είμαστε "θύματα θυμάτων" λέει ο Καλογήρου. Πέρασα μια άκρως εξαρτημένη σχέση με την μητέρα μου κι οφείλω να πω ότι δούλεψε πάρα πολύ κι εκείνη με τον εαυτό της, πάρα πολύ κι εγώ και πλέον έχουμε μια εξαιρετικά υγιή σχέση μεταξύ μας. Όταν έχασα τον μπαμπά μου, φυσικά συνειδητοποιήσα ότι η μητέρα μου ήταν η μάνα κι ο πατέρας μου μαζί, δηλαδή ένας γονιός. Είναι πραγματικά σαν να στηρίζεσαι πλέον σε ένα πόδι κι όχι σε δυο. Οπότε αυτό το πόδι πήρε περισσότερο βάρος ,σημασία και βαρύτητα από εμένα, κι έτσι της έδωσα ακόμα περισσότερα πράγματα από αυτά που είχα να δώσω. Ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη σχέση αυτή που είχα με την μητέρα μου, που μου έδωσε όμως και σημαντικά μαθήματα. Με βοήθησε αφάνταστα όταν την συγχώρεσα για διάφορα πράγματα, να αναγνωρίσω το μεγαλείο της και το πόσο με βοήθησε να γίνω αυτός που είμαι σήμερα, ό,τι και να σημαίνει αυτό. Την αγαπώ πάρα πολύ και εύχομαι να ζήσει πολλά χρόνια ακόμα.
Επίσης, γράφοντας αυτό το βιβλίο, θεωρώ ότι βοήθησες πολλούς ανθρώπους να ξεπεράσουν την απώλειά τους ή να δεθούν περισσότερο με τους εν ζωή γονείς τους, ώστε να θέλουν έτσι να ζήσουν και περισσότερες στιγμές μαζί τους.
Έλαβα μήνυμα από κάποιο μπαμπά, γύρω στα 75 κι αρκετά σκληρός με τα παιδιά του, ο οποίος αφού διάβασε το "Καπταιν" μου είπε «Συγκινήθηκα πάρα πολύ γιατί ουσιαστικά δεν ξέρω αν το παιδί μου θα έγραφε ποτέ κάτι τόσο όμορφο για μένα όταν θα φύγω». Το βιβλίο τον βοήθησε να μαλακώσει σημαντικά και να πάψει να είναι τόσο αυστηρός με τα παιδιά του.
Επίσης ένα παιδί μου έστειλε ένα πάρα πολύ όμορφο μήνυμα, λέγοντάς μου, ότι με τον μπαμπά του ήταν πάντα τσακωμένος και διαβάζοντας το βιβλίο πήγε να τον επισκεφτεί μετά από χρόνια που είχε να τον δει. Χωρίς να συζητήσουν για κάτι ή να λύσουν τα προβλήματά τους, απλά τον έσφιξε στην αγκαλιά του. Μου είπε ότι αυτή του την κίνηση την οφείλει σε μένα διότι μετά από 3 μέρες πέθανε ο πατέρας του και θα είχε φύγει χωρίς αυτή την αγκαλιά. Ήταν από τα ωραιότερα μηνύματα που έχω λάβει ποτέ από τότε που γράφω βιβλία.
Φτάνοντας και στο Δώρο 2, θα λέγαμε ότι πλέον ο κόσμος σε γνωρίζει καλά, σε παρακολουθεί διαδικτυακά και ανυπομονεί για τα βιβλία σου. Μιας και πιστεύω ακράδαντα ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο, το βιβλίο σου κυκλοφόρησε την κατάλληλη στιγμή. Μετά από ένα πρωτόγνωρο "lock down" λόγω του Covid-19, το "Δώρο 2" ήρθε να μας πει, ότι ακόμα και μετά από μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, που συνεχίζεται φυσικά, πάντα υπάρχει τρόπος να δεις την φωτεινή πλευρά.
Θέλω να ξεκαθαρίσω αρχικά ότι κι εγώ άνθρωπος είμαι, όχι σούπερ ήρωας και ζορίζομαι πάρα πολύ στους τομείς της ζωής μου. Πρέπει όμως να καταλάβουμε πως κάποια πράγματα είναι εκτός του ελέγχου μας. Είναι σαν να βλέπεις τον καιρό, να έχει χαλάζι και να λές : «Ρε γαμώτο ήταν ανάγκη να βρέξει σήμερα!;» Δυστυχώς αυτό είναι. Στο πρώτο μου βιβλίο μάλιστα λέω ότι η εξίσωση έχει μια σταθερά και μια μεταβλητή. Την σταθερά δεν την επηρεάζεις, υπάρχει αυτό που λέει ο κόσμος "Θεό", έναν παγκόσμιο αλάνθαστο συμπαντικό αλγόριθμο, ο οποίος λειτουργεί εδώ και κάποια δισεκατομμύρια χρόνια και γνωρίζει πάρα πολύ καλά τι κάνει, αλλά από εκεί και πέρα είναι το τί θα κάνω εγώ μέσα σε αυτό. Το να κλαίγομαι, να γκρινιάζω και να μιζεριάζω δεν έχει κανένα νόημα. Ούτε εμένα είναι το καλύτερό μου αυτό που συμβαίνει, αλλά κάποια στιγμή μαθαίνεις, αφυπνίζεσαι και λες στον εαυτό σου: «Πώς μπορώ εγώ να βοηθήσω τον εαυτό μου και τους συνανθρώπους μου να βγούμε μέσα από αυτή την δύσκολη περίοδο πιο δυνατοί, πιο συμπονετικοί, πιο δεκτικοί κλπ κλπ..;»
Θα μεταφραστεί κάποιο βιβλίο σου; Υπάρχει η ιδέα να κυκλοφορήσει στο εξωτερικό;
Το 2021 βγαίνει το πρώτο βιβλίο "Το Δώρο" στο εξωτερικό σε πολλές χώρες, στα αγγλικά, στα γαλλικά, στα γερμανικά. Το έχει αναλάβει η Ευαγγελία Αυλωνίτη που είναι πολύ δραστήρια και το έχει προχωρήσει σε πολλές χώρες. Στα αγγλικά θα βγει από την Harper Collins στην Αγγλία και στην Αμερική.
Σε ενέπνευσε αυτός ο ιός για να γράψεις κάποιο κείμενο;
Είχα γράψει πολλά κείμενα με αφορμή τον κορωνοϊό κι ένα από αυτά το βάλαμε με τους εκδότες μου στο Δώρο 2, και λέω "βάλαμε" γιατί ένα βιβλίο δεν είναι ποτέ μόνο του συγγραφέα αλλά είναι μια ομαδική προσπάθεια. Είναι αυτό που έχει τίτλο: "12 πιθανά μαθήματα γύρω από τον κορωνοϊό". Έχει πραγματικά πολλά σημαντικά δώρα αυτή η δυσκολία για εμάς. Ένα από αυτά είναι να εκτιμήσουμε αυτά που έχουμε και θεωρούσαμε δεδομένα. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Δεν είναι δεδομένο αν θα βγεις έξω βόλτα. Εκείνη την περίοδο έπρεπε να στείλεις sms με το νούμερο 6 για να βγεις βόλτα! Δεν μπορούσες να πας για μπίρες με τους φίλους σου σε κάποιο μαγαζί. Για παράδειγμα εγώ που είμαι χειμερινός κολυμβητής και έκανα την βουτιά μου καθημερινά, ξαφνικά μου απαγορεύτηκε, που καλώς απαγορεύτηκε βέβαια διότι θα μαζευόταν κόσμος στις παραλίες. Άρα δεν είναι δεδομένο, ούτε είναι δεδομένο ότι θα πας για πικ-νικ με τα παιδιά σου σαν οικογένεια, τίποτα δεν είναι δεδομένο! Οπότε πραγματικά όταν συνειδητοποιείς ότι αυτό που έχεις την μία μέρα μπορεί να μην το έχεις την επόμενη, ό,τι κι είναι αυτό, η υγεία σου, η σχέση σου, το φαγητό σου, την διασκέδαση, την δουλειά σου, τότε αρχίζεις να το εκτιμάς. Άρα ένα από τα βασικά μαθήματα και δεν ήταν το μόνο, ήταν να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε όσα έχουμε. Υπάρχει κόσμος που γκρινιάζει ασταμάτητα γιατί ήταν κλεισμένος στο σπίτι, εγώ γνώρισα πολλούς που δεν είχαν σπίτι και ζούσαν στον δρόμο. Επισκέφτηκα ένα σωματείο, το "Πλησίον", μια εθελοντική δράση που λειτουργεί από το 2005, μια μέρα μετά το "lockdown" κι αυτοί οι άνθρωποι ταϊζουν κάθε μέρα από δικούς τους πόρους εδώ και 15 χρόνια πάνω από 300 συνανθρώπους μας που είναι άστεγοι στο κέντρο της Αθήνας. Κάποιοι είναι ναρκομανείς, άλλοι μετανάστες ή πρόσφυγες και τον εγκλεισμό τους τον έκαναν έξω στο δρόμο, χωρίς μια στέγη, ένα κρεβάτι ή ένα μαξιλάρι. Να μάθουμε λοιπόν να έχουμε ευγνωμοσύνη για αυτά τα βασικά πράγματα που όμως τα θεωρούμε δεδομένα. Οπότε ναι, αν δω τι μπορώ να αποκομίσω απ΄ όλο αυτό και πώς να γίνω καλύτερος εγώ και οι συνάνθρωποί μου, έχω πάρα πολλούς λόγους. Αν πω ότι θέλω να γκρινιάξω, έχω επίσης πάρα πολλούς λόγους να γκρινιάξω! Είναι καθαρά πώς επιλέγεις να δεις τα πράγματα.
Ποια είναι γνώμη σου σχετικά με την μάσκα κι όλη η φασαρία που γίνεται αυτό τον καιρό όσον αφορά τα σχολεία;
Προσωπικά θεωρώ ότι πρέπει να εξασκήσουμε τον ενήλικα μέσα μας και να σταματήσουμε να είμαστε μωρά παιδιά. Το αν θεωρούμε ότι η μάσκα είναι σωστό ή λάθος μπορούμε να το κουβεντιάσουμε με τους φίλους μας πίνοντας μπύρα, αλλά μιας και είναι ένας νόμος του κράτους κι οι ειδικοί έχουν πει ότι πρέπει να φοράμε μάσκα οφείλουμε να την φοράμε. Αν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας λέει ότι πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία και τα παιδιά να φορέσουν μάσκα, αυτό πρέπει να κάνουν. Ο Καλογήρου έλεγε: «Υπάρχει το εγώγραμμα: από το 100% της προσωπικότητας υπάρχει ο γονέας, ο συμβολικός γονέας, που είναι τα πρέπει, οι πεποιθήσεις, οι κανόνες, υπάρχει το παιδί που είναι το παιχνίδι, τα θέλω μου κλπ, κι υπάρχει κι ο ενήλικας». Ο Καλογήρου λοιπόν μας έλεγε τότε στα σεμινάρια ότι: «οι περισσότεροι έχετε ένα υπερτροφικό γονέα κι ένα μικρό παιδί, ή ένα τεράστιο παιδί κι ένα μικρό γονέα εσωτερικά σαν προσωπικότητα. Το 99% έχετε όμως ένα πολύ μικρό ενήλικα». Ενήλικας είναι το κομμάτι της προσωπικότητας που διαχειρίζεται τα δεδομένα. Από τη στιγμή λοιπόν που ο ειδικός λέει ότι πρέπει να φοράμε μάσκα αυτό πρέπει να πράξουμε. Αν σε ένα μήνα μας πουν ότι δεν χρειάζεται η μάσκα, θα την βγάλουμε. Εννοείται έχω άποψη, εννοείται ότι μπορώ να διαδηλώσω γιατί έχουμε δημοκρατία, αλλά όταν θα έρχεται η ώρα θα πρέπει να ακολουθούμε τους νόμους. Είναι σαν να μη σταματάμε στο κόκκινο φανάρι. Με τρελαίνει σαν Έλληνας, γιατί υπάρχει πάντα αυτό το κομμάτι το διχαστικό, δηλαδή αν θα πρέπει να διχαζόμαστε μεταξύ αυτών που είναι υπέρ της μάσκας κι αυτών που είναι κατά. Ας σταματήσουμε να διχαζόμαστε πλέον σαν λαός: αυτοί είναι με την "Άνω Ραχούλα κι αυτοί με την Κάτω Ραχούλα"! Έλεος πια. Από τον Πελοποννησιακό πόλεμο υπάρχει αυτή η κατάρα του Ελληνικού Έθνους. Ας ακούσουμε τους ειδικούς. Γι' αυτό άλλωστε λέγονται και ειδικοί.
Ποια είναι η στάση σου για αυτά που ακούγονται περί συνωμοσίας σχετικά με την νόσο Covid-19;
Έχω απλοποιήσει την ζωή μου γιατί δεν έχω καν δεδομένα. Μπορεί να είναι, μπορεί και όχι.
Έλεγε ο Sharma, το κάθε μυαλό έχει ένα "bandwidth" ένα εύρος ζώνης δηλαδή. Σαν ένα modem που έχει μια ευρυζωνικότητα. Από τη στιγμή που 100 μονάδες απασχολούν το μυαλό μου, έχω επιλέξει αυτές οι 100 μονάδες να έχουν κάποιο νόημα. Δηλαδή αν ήμουν ειδικός στο κομμάτι του 5G ή οτιδήποτε, θα είχε νόημα. Αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζω, δεν μπορώ να βρω κάτι. Έχω επιλέξει να ασχολούμαι με τα "Πώς" κι όχι με τα "Γιατί". Το "Γιατί " εστιάζει στο πρόβλημα, το "Πώς" πάει στη λύση.
Με τις νέες συνθήκες πώς θα λειτουργήσει το πρόγραμμα "Ναι Μπορώ";
Πριν το lockdown 2-3 φορές την εβδομάδα πήγαινα σε σχολεία της Αθήνας και μιλούσα σε γονείς κι εκπαιδευτικούς. Όταν βρισκόμουν επαρχία για τις παρουσιάσεις του βιβλίου μου κι ομιλίες που είχε κανονίσει ο εκδοτικός μου οίκος, πάντα αυτά τα ταξίδια ήταν συνδυασμένα και με σχολεία τα απογεύματα, είτε λύκεια για μεγάλα παιδιά, είτε δημοτικά για γονείς κι εκπαιδευτικούς. Οπότε, εκτός από τα βιβλία που βιοπορίζομαι, ό,τι άλλο μπορώ κάνω. Εννοείται αυτά τα προσφέρω απλόχερα, για να βοηθήσω τους συνανθρώπους μου. Τώρα με τα νέα μέτρα δεν ξέρω ακόμα πώς θα λειτουργήσει όλο αυτό. Είμαι σε μια αναμονή. Το διαδικτυακό κομμάτι δούλεψε πολύ καλά κατά τη διάρκεια του " lockdown" και μου έδωσε πολλή χαρά που μπόρεσα να προσφέρω κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περίοδος. Θεωρώ ότι όσοι έχουμε αποκτήσει κάποια γνώση μετά από προσωπική δουλειά με τον εαυτό μας, οφείλουμε να την μοιραστούμε με τους συνανθρώπους μας και να τους δείξουμε πόσο θα ωφεληθούν αν το τολμήσουν.
Ποιες συμβουλες θα έδινες σε έναν νέο γονιό;
Όταν γεννηθηκε η μεγάλη μου κόρη, και το λέω πολύ συχνά, μου είχε πει η θεραπεύτριά μου, στην οποία είναι αφιερωμένο και το Δώρο 2, «να την δεις όπως επιθυμεί και να σου αρέσει». Τα παιδιά είναι αυθύπαρκτες οντότητες τα οποία ο Θεός, το σύμπαν, ή σε ό,τι πιστεύει ο καθένας, μας ανέθεσε ένα ρόλο: να φωτίσουμε τον δρόμο τους, κι όχι να αναλάβουμε εργολαβικά, είτε με τη συγκατάθεσή τους είτε κυρίως χωρίς συγκατάθεση, να ορίσουμε τον δρόμο τους. Οπότε θα συμβούλευα τον κάθε γονιό να ζήσει την ζωή των ονείρων του και αυτόματα το παιδί του θα κάνει το ίδιο. Βλέπω πολύ συχνά υπερβολική προσκόλληση από γονείς προς τα παιδιά, που αυτό μόνο καλό δεν κάνει, αλλά δημιουργεί "φαινόμενα ιδιοκτησίας" όπως αναφέρω μέσω πολλών ιστοριών μου στο Δώρο 2.
Αυτοί οι γονείς με τρελαίνουν στην κυριολεξία. Δεν είναι κακοί γονείς, απλά νομίζουν ότι έτσι δίνουν αγάπη, όμως την δίνουν με λάθος τρόπο. Βλέπω γονείς να μεταχειρίζονται τα παιδιά σαν να είναι τηλεκατευθυνόμενα, βλεπω γονείς που πάνε να αποκαταστήσουν τα συναισθήματα, τα χόμπυ τους, τις παρέες τους, ακόμα και να επιλέξουν με ποιους να συναναστρέφονται κι αυτό είναι καταστροφικό. Άρα όταν είμαστε χαρούμενοι και κάνουμε αυτά που εμάς μας ευχαριστεί στη δική μας τη ζωή, αυτομάτως τα παιδιά θα βρουν τρόπο να κάνουν αυτό που κι αυτά τα κάνει χαρούμενα. Ο Νατζέμυ λέει ότι το παιδί είναι σαν έναν σπόρο, χρειάζεται χώμα, νερό κι αγάπη και ξέρει ακριβώς τι να κάνει με αυτά. Εννοείται ότι θα βάλουμε όρια, εννοείται ότι θα τα προστατεύσουμε από κάποια πράγματα, αλλά αν το παιδί θέλει να είναι λεμονιά κι όχι πορτοκαλιά, αν θέλει να έχει 2 κλαδιά ή 5 κλαδιά, αν θέλει να κάνει κι άλλες λεμονιές ή αν δεν θέλει, είναι καθαρά δικό του θέμα. Δεν έχουμε το δικαίωμα να επέμβουμε. Προσωπικα το θεωρώ παραβατικότητα, κακοποίηση και bullying, γι' αυτό και στο πρώτο Δώρο λέω ότι κάποιοι γονείς, και φυσικά βάζω και τον εαυτό μου μέσα, άθελά μας κάνουμε εμείς bullying στα παιδιά μας. Είναι πολύ σημαντικό να τα αφήσουμε να τραβήξουν τον δρόμο τους, να φάνε τα μούτρα τους, να δοκιμάσουν και να πειραματιστούν. Πολλές φορές έχουμε τα παιδιά μας μέσα σε μια γυάλα και είναι λάθος. Τα παιδιά πρέπει να βγουν, να γνωρίσουν τον έξω κόσμο, να δουλέψουν από νωρίς, να δουν ότι ο έξω κόσμος δεν είναι μόνο η Γλύφάδα ή η Βουλιαγμένη που μεγαλώνω εγώ τα παιδιά μου. Στο κέντρο της Αθήνας υπάρχουν άστεγοι, άνθρωποι που είναι μετανάστες, που δεν έχουν σπίτι ή φαγητό, πρέπει τα παιδιά μας να γνωρίσουν κι αυτή την πλευρά της κοινωνίας. Όπως δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να τρέχω τα παιδιά μου στα γήπεδα και στα γυμναστήρια κι εγώ να κάθομαι και να παχαίνω στον καναπέ, να λέω στο παιδί μου να διαβάζει κι να είμαι εγώ κολλημένος στο κινητό ή στο tablet, δεν γίνεται να του μιλάω για αυτοεκτίμηση και να κατατάσσω τον εαυτό μου στο τελευταίο σκαλί.
Επίσης, το ζευγάρι χρειάζεται να συνεχίσει να ζει κι αφού γεννηθούν τα παιδιά του. Εννοείται ότι θα βγαίνει λιγότερο, εννοείται ότι θα ξυπνάει πρωί με ένα μωρό να κλαίει, εννοείται ότι θα αλλάξουν κάποιες συνήθειες, εννοείται ότι δεν θα κάνει έρωτα τόσο συχνά, όμως το παιδί είναι το μήλο. Η σχέση των γονιών είναι η μηλιά. Η μηλιά είναι αυτή που θρέφει το μήλο κι αν η μηλιά έχει πρόβλημα, θα έχει και το μήλο. Άρα όταν γεννηθεί το παιδί μας δεν πρέπει να παρατήσουμε τη σχέση μας και να προσκολληθούμε στο παιδί, ακόμα κι αν η αιτία της προσκόλλησης είναι η αγάπη. Το παιδί θα αγαπήσει τον εαυτό του μόνο αν εσύ αγαπάς τον δικό σου εαυτό και κάνεις αυτά που σε κάνουν χαρούμενο/η. Είναι αυτό που έχω πει πολλές φορές: "Leading by example".
Έχουμε συνηθίσει να κάνουμε κακό στον εαυτό μας άθελά μας κι όταν κάποια στιγμή προβάλλουμε αυτό το κακό στα παιδιά μας, αυτό πονάει πάρα πολύ. Για παράδειγμα ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος ζούσε μια πάρα πολύ ανθυγιεινή ζωή, δεν πρόσεχε τον εαυτό του, ήταν σε έναν καναπέ και πάχαινε και γενικά είχε σημάδια παραίτησης. Τον πήρε τηλέφωνο ένας φίλος του κάποια στιγμή και του είπε τα εξής: «Θα ήθελες μετά από 20 χρόνια το παιδί σου στην πρώτη μικρή δυσκολία να τα παρατήσει όλα; Θα ήθελες το παιδί σου να έχει ανεβασμένους δείκτες χοληστερίνης σε νέα ηλικία; Πώς θα σου φαινόταν αν σε λίγα χρόνια θα είναι κάποιος άλλος στο πλευρό της αγαπημένης σου γυναίκας; Πώς θα σου φαινόταν αν συνόδευε κάποιος άλλος την κόρη σου στο γάμο της; Πώς θα σου φαινόταν αν μετά από 20-25 χρόνια θα είναι κάποιος άλλος ο παππούς για τα εγγονάκια σου;» Πόνεσε τόσο πολύ, αφυπνίστηκε τόσο πολύ που την επόμενη μέρα βγήκε έξω, πήρε βοήθεια, δεν έχει σημασία τι έκανε, αλλά ο πόνος τον αφύπνισε. Αυτό είναι μια καλή συνταγή. Όταν βλέπεις κάτι που δεν σου αρέσει φαντάσου το στο παιδί σου και θα το αλλάξεις κατευθείαν κι απάνω σου.
Ο άνθρωπος κινείται ουσιαστικά με βάση δυο πολύ σημαντικά κινήτρα: είτε για να πετύχει την ηδονή, είτε για να αποφύγει τον πόνο. Το δώρο του πόνου είναι πραγματικά ένα τεράστιο δώρο που θα μας αναγκάσει να μετακινηθούμε. Ο μόνος λόγος που πονάμε είναι για να μας αναγκάσει να βγούμε στη δράση. Ο Anthony Robbins αναφέρει συχνά στα σεμινάριά του τα δύο αυτά κίνητρα, και την τελευταία μέρα σε καλεί μέσα από έναν οραματισμό που κρατάει ώρες, να φανταστείς τον εαυτό σου με μια κακή σου συνήθεια σε πέντε, δέκα, είκοσι χρόνια. Είναι το λεγόμενο "Dickens Process". Είναι μέθοδοι, οι οποίες λειτουργούν και είναι πλέον ευρύτατα διαδεδομένος, οπότε γιατί να μην τις δοκιμάσουμε; Υπάρχουν λύσεις για τα πάντα κι ας εμπιστευτούμε τους ειδικούς, όπως αναφέρθηκα νωρίτερα. Άρα δεν χρειάζεται να συμβουλέψεις τον άλλον, απλά με αυτόν τον οραματισμό τον αφήνεις στην ευλογία του πόνου και αυτός θα κάνει για τον εαυτό του ό,τι θεωρεί για εκείνον σωστό.
Έχουμε μάθει να εστιάζουμε στο πρόβλημα κι όχι στη λύση. Θεωρώ ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει το σύμπαν στην εποχή μας είναι αυτό το "negativity bias". Ο κόσμος ψάχνει να βρει με "τί να φοβηθεί". Θα φύγει κάποια στιγμή ο κορωνοϊός και θα πρέπει να ψάξει να βρει κάτι άλλο.
Ο Robbins έλεγε πως ο άνθρωπος έχει 4 βασικές ανάγκες: «Ανάγκη για βεβαιότητα, ανάγκη για αβεβαιότητα, ανάγκη για αγάπη και σύνδεση κι ανάγκη για σημαντικότητα». Συνήθως τα προβλήματα τα που έχουμε είναι για να καλύψουμε τις δύο τελευταίες ανάγκες. Είτε μέσα από το πρόβλημα παίρνουμε σημαντικότητα, είτε αναζητούμε αγάπη και σύνδεση με λάθος τρόπο. Ο Καλογήρου φωνάζει ότι αυτό είναι το "ψευδές κέρδος", γιατί κερδίζεις ίσως κάτι, αλλά το πληρώνεις με τη ζωή σου. Υπάρχει πολύ πιο υγιής τρόπος να πάρεις αγάπη από το να αρρωστήσεις. Γι' αυτό όλη αυτή η γνώση είναι πολύ σημαντική γιατί σε βοηθάει να καταλάβεις τι κάνεις εσύ, εγώ, όλοι μας.
Οι κόρες σου έχουν διαβάσει τα βιβλία σου ή μήπως υπάρχει κάποια συνήθεια να τους διαβάζεις εσύ τα κείμενά σου πριν κοιμηθούν για παράδειγμα; Ποιά είναι τα συναισθήματά τους και η αντίδρασή τους; Βλέπουν τις ομιλίες σου; Έχεις παρατηρήσει αν εφαρμόζουν κάτι από αυτά που πρεσβεύεις;
Έχουν διαβάσει ένα μεγάλο μέρος των βιβλίων μου, όχι ολόκληρα. Κάποιες φορές τους γκρινιάζω που τα έχουν διαβάσει πολλοί, άλλοι άνθρωποι, αλλά όχι εκείνες! (γέλια) Όμως δεν θέλω να τις πρήζω, όπως εμένα με έπρηζε η μάνα μου στην ηλικία τους! (Όχι ότι δεν το κάνω...)
Ναι, πριν κοιμηθούμε διαβάζουμε και πραγματικά θεωρώ το διάβασμα από τις κορυφαίες συνήθειες για να έχει κάποιος τη ζωή που θέλει, ακόμη κι αν διαβάζει δέκα λεπτά τη μέρα. Οι κόρες μου εφαρμόζουν σε μεγάλο βαθμό αυτά που λέω, κι όχι επειδή μένουν στα λόγια μου, το βλέπουν και στις πράξεις μου.
Συμφωνώ απόλυτα με τον Στέφανο σχετικά με τη γνώση. Η γνώση είναι αυτή που θα μας πάει παραπέρα, θα μας βοηθήσει να εξελιχθούμε πνευματικά και θα μας προσφέρει αρμονία στο κοντινό μας περιβάλλον, ώστε να έχουμε περισσότερη σοφία για να διαχειριστούμε οτιδήποτε είναι εντός κι εκτός του δικού μας ελέγχου. Η ατομική ευθύνη και η προσωπική αυτοβελτίωση είναι τα κομμάτια της ζωής μας τα οποία θα μας οδηγήσουν σε νέες συναρπαστικές εξελίξεις στο προσωπικό μας μονοπάτι.
Ο Στέφανος Ξενάκης έχει δουλέψει εντατικά και μεθοδικά με τον εαυτό του και συνεχίζει να το κάνει. Ίσως να μην συμφωνούν πάντα όλοι με αυτά που πρεσβεύει, αλλά κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αφοσίωσή του και το πάθος του, αυτές τις κινητήριες δυνάμεις του που τον ακολουθούν καθημερινά, ώστε να μοιράζεται με όλους μας την γεμάτη καλοσύνη και αγάπη, ματιά του.
Στέφανε σε ευχαριστώ και πάλι για την υπέροχη κουβέντα και την πολύτιμη φιλιά σου! Το έργο σου! Είσαι ένα καθημερινό παράδειγμα και μια υπέροχη έμπνευση για όλους μας και νιώθω ιδιαίτερα ευγνώμων που σε έχω στη ζωή μου!
"Όταν φοβάσαι κάτι, μάθε όσα περισσότερα μπορείς γι’ αυτό. Η γνώση νικά το φόβο." ~Έντμουντ Μπερκ~
Κείμενο-Φωτογραφίες: Μαρία Μιχαλινού
Προηγούμενο άρθρο εδώ