Κατανυκτικό Πάσχα στην Αθήνα | Προτάσεις για Επιτάφιο και Ανάσταση στην πόλη
2024-04-14Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι μια εμπειρία ιδιαίτερα όμορφη στην ορθόδοξη εκκλησία, ακόμη και για τους μη θρησκευόμενους. Δεδομένου λοιπόν ότι ζούμε σε μία πόλη με μεγάλη ιστορική κληρονομιά και όμορφες εκκλησίες και μονές, θα θέλαμε να σας προτρέψουμε να ζήσετε την κατάνυξη των ημερών αν όχι σαν θρησκευτική, σίγουρα σαν πολιτισμική εμπειρία.
Εμείς μαζέψαμε και σας προτείνουμε μερικά από τα μέρη όπου θα μπορέσετε να βιώσετε μια γραφική περιφορά Επιταφίου τη Μεγάλη Παρασκευή, καθώς και μία ξεχωριστή Ανάσταση το Μεγάλο Σάββατο.
Αρχίζουμε από κεντρικά και συγκεκριμένα από το "χωριό" της Πλάκας. Οι επιλογές εκεί είναι αρκετές, και ένα από τα πιο όμορφα στιγμιότυπα του Αθηναΐκού Πάσχα, είναι η διασταύρωση των Επιταφίων των γειτονικών εκκλησιών. Σας προτρέπουμε να περιδιαβείτε τα σοκάκια κοντά στην Κυδαθηναίων με τον Επιτάφιο του Ναού του Σωτήρος και να παρευρεθείτε σίγουρα στις περιφορές των Επιταφίων της Αγ. Αικατερίνης , του Αγίου Νικολάου του Ραγκαβά (εκεί όπου ήχησαν οι καμπάνες πρώτη φορά στην πόλη μας κατα τις απελευθερώσεις και από τους Οθωμανούς -1833- αλλά και από τους Γερμανούς -1944) και της Παναγίας της Γρηγορούσας, που λαμβάνουν χώρα κοντά ή ακόμη και μέσα στα αρχαία ερείπια. Ακόμη, στους Άγιους Ανάργυρους (Μετόχι Αγίου Τάφου) στα Αναφιώτικα -εκεί όπου άλλωτε βρισκόταν ο ναός της θεάς Αφροδίτης, αλλά από τον 17ο αιώνα στεγάζεται μια από τις ομορφέτερες εκκλησίες της πόλης μας σε μια κατάφυτη αυλή- το βράδυ της Ανάστασης έχει την ιδιαιτερότητα του ότι το Άγιο Φως καταφθάνει πρώτο εκεί από τα Ιεροσόλυμα.
Λίγο πιο μακριά, η Ρώσικη Εκκλησία, ξεχωρίζει με τη μεγαλοπρέπειά της τόσο τη Μεγάλη Παρασκευή, όσο και το βράδυ του Μ.Σαββάτου, όπου εθιμοτυπικά οι γυναίκες κρατούν καλάθια με κόκκινα αυγά, πασχαλινό ψωμί, τυριά και αλλαντικά, σκόρδα για δύναμη και βούτυρο με αλάτι για το καλό, σκεπασμένα με κεντήματα που έχουν φτιάξει οι ίδιες.
Ξεχωριστές πολυπολιτισμικές εμπειρίες, προσφέρουν αυτές τις ημέρες και τρεις ακόμη εκκλησίες: η Αρμένικη Εκκλησία στου Ψυρρή, με Ανάσταση από νωρίς (21:00) το Μ.Σάββατο, ο “Κοπτικο-Αραβικός” Αγ.Μάρκος στο Μενίδι όπου τη Μ.Παρασκευή ψέλνεται ο ύμνος “Γολγοθάς” που εμπλέκει το χριστιανικό δράμα με τον ύμνο που έψελναν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι όταν πέθαινε ο Φαραώ, αλλά και το παλιό εκκλησάκι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στα Τουρκοβούνια όπου οι Αιθίοπες γείτονές μας έχουν αναλάβει εδώ και πάνω από 20 χρόνια τη λειτουργία.
Επιστρέφουμε κεντρικά πάλι.
Ο πολυφωτογραφημένος Άγιος Γεώργιος, κτισμένος σε υψόμετρο 277 μέτρων το 1870, αλλά και οι υπέροχοι Άγ.Ισίδωροι -μια εκκλησία κτισμένη μέσα στο βράχο!- στο Λυκαβηττό μας προσφέρουν θέα όλης της πόλης που ανάλογα με την ημέρα που θα τους επισκεφθούμε μας επιτρέπουν να παρακολουθήσουμε τους περιφερόμενους Επιταφίους ή τα βεγγαλικά της Ανάστασης από ψηλά ολόγυρά μας με τη φαντασμαγορία να συνυπάρχει με την κατάνυξη, ενώ, ο Άγ.Χαράλαμπος στο Πεδίον του Άρεως και ο Άγ.Δημήτριος ο Λουμπαρδιάρης στου Φιλοπάππου συνδυάζουν τις λειτουργίες με όμορφο περίπατο στο αστικό πράσινο.
Ξεχωριστές εμπειρίες είναι ακόμη οι πρωινοί Επιτάφιοι που λαμβάνουν χώρα σε απόμερες μονές. Εδώ ο Υμηττός έχει την τιμητική του. Στη Μονή Καισαριανής, αλλά και στην λιγότερο γνωστή Μονή Αστερίου, η βυζαντινή αρχιτεκτονική και η ατμόσφαιρα του δάσους μας μεταφέρουν σίγουρα εκτός πόλεως. Είναι περίεργο να λες για εκκλησιαστική λειτουργία “πρόταση με πολλά αστεράκια”, αλλά θα το πούμε κι ας μας το χρεώσετε: “πρόταση με πολλά αστεράκια” ο πρωινός Επιτάφιος εκεί!
Κι αφού μιλήσαμε για βουνό, οφείλουμε να πούμε και για θάλασσα. Δύο προτάσεις από εμάς, αν και τα εκκλησάκια κοντά στο κύμα είναι πολλά: Στην Παντοβασίλισσα της Ραφήνας, με θέα στο λιμάνι, αλλά και στα Εισόδια της Θεοτόκου (Μαρκόπουλο Ωρωπού), από όπου το βλέμμα σου μπορεί να ταξιδέψει στον Ευβοϊκό, μια εκδρομή θα νιώσεις πως την έκανες!
Μερικές ακόμη προτάσεις, μιας και από ότι καταλάβατε το Πάσχα εμείς την Αθήνα δεν την αφήνουμε…
Στις πιο πολυσύχναστες πλατείες της πόλης δεσπόζουν κάποιες από τις ομορφότερες εκκλησίες μας: πόσο συχνά περνάτε μπροστά από την πανέμορφη Παναγία Χρυσοσπηλιώτισσα, την Αγία Ειρήνη ή την Καπνικαρέα στις ομώνυμες πλατείες; Μήπως να μην τις προσπεράστε απλά φέτος;
Έχετε μπει ποτέ στον Άγιο Γεώργιο στην πλατεία Καρύτση; Το γνωρίζατε πως έχει φιλοτεχνηθεί από κάποιους από τους πιο σημαντικούς αγιογράφους του 20ου αιώνα όπως ο Δημήτριος Πελεκάσης και ο Πολυχρόνης Λεμπέσης;
Αυτές τις ημέρες δοκιμάστε να τις γνωρίσετε καλύτερα!
Κι ακόμη, εκτός κέντρου: Αγία Φιλοθέη, Μονή Πεντέλης, Ριζάρειος Σχολή (Χαλάνδρι), Μονή Αγ.Ιωάννου του Κυνηγού (Αγ.Παρασκευή). Αυτά και οι γειτονιές σας. Όπως θέλει ο καθένας και η καθεμία μας αρκεί να νιώσουμε αυτή την ψυχική ηρεμία που οτιδήποτε ιερό και υπερκόσμιο, έτσι όπως το ορίζει ο καθένας και η καθεμία μας, μάς προσφέρει.
Καλές γιορτές και καλή Ανάσταση σε όλα τα επίπεδα!
Πατήστε στα links για περισσότερες πληροφορίες ή επικοινωνήστε με τις μονές και τις εκκλησίες για τις ακριβείς ώρες των λειτουργιών φέτος.
Επίσης κάντε μας τις δικές σας προτάσεις με σχόλια παρακάτω! Η Αθήνα είναι μεγάλη και υπέροχη και τα μυστικά της, αξίζουν να μαθευτούν!
Photo Credits: Μαρία Μιχαλινού