9ο Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου Αθήνας
Ειλικρινές, συχνά αναπάντεχο, πάντα ενδιαφέρον, ταγμένο στην παρατήρηση και ανάλυση ενός κόσμου που συνεχώς αλλάζει, το εθνογραφικό ντοκιμαντέρ προσφέρει στους θεατές του πρόσβαση σε ανεξερεύνητους, μακρινούς ή κοντινούς, κόσμους.
Εκπροσωπώντας επάξια το συναρπαστικό αυτό κινηματογραφικό είδος, το Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας - Ethnofest επιστρέφει στο κέντρο της πόλης για 5 ημέρες και 9η χρονιά. Το φετινό διευρυμένο πρόγραμμα απαρτίζεται από περισσότερες από 40 ταινίες, πρεμιέρες, ειδικά αφιερώματα, επετειακές προβολές, masterclasses, πάνελ συζητήσεων και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Οι ταινίες
Από την Παπούα Νέα Γουινέα στην Ινδική πλευρά του Κασμίρ. Από την Αθήνα στο Παρίσι. Από τη ρωσική επαρχία στις παραγκουπόλεις της Βραζιλίας. Με επίκεντρο βιωμένες πραγματικότητες ανά τον κόσμο, οι ταινίες του Ethnofest λειτουργούν σαν ένα καλειδοσκόπιο της ανθρώπινης κατάστασης. Το φετινό πρόγραμμα μοιράζεται σε επτά κατηγορίες: Πανόραμα, δύο Θεματικές Ενότητες, Φοιτητικές Ταινίες, Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, Ειδικές Προβολές και, για πρώτη φορά, Κινηματογραφικοί Πειραματισμοί στην Εθνογραφία.
Πανόραμα: Οι αρτιότερες και πλέον πρωτότυπες παραγωγές εθνογραφικού κινηματογράφου από τη σύγχρονη παγκόσμια παραγωγή. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ταινίες όπως η Αναστάτωση / Unsettling, στην οποία η σκηνοθέτης Iris Zaki εμβαθύνει σε πτυχές της ζωής των εποίκων στη Δυτική Όχθη, το Αίμα και Άμμος / Sand und Blut, στο οποίο οι Matthias Krepp και Angelika Spangel, μέσα από τη συρραφή ερασιτεχνικών βίντεο με αφηγητές πρόσφυγες που πλέον ζουν στην Αυστρία, δημιουργούν ένα νέο επίπεδο θεώρησης της πρόσφατης ιστορίας στη Συρία και στο Ιράκ, το Changa Revisited στο οποίο οι Peter Biella και Leonard Kamerling έχοντας πλούσιο αρχειακό υλικό από τη δεκαετία του 1980 επισκέπτονται ξανά ύστερα από 30 χρόνια μια οικογένεια Μασσάι. Στο Θα πέσει περισσότερη γη / Vais Cair Mais Terra των Sam Liebmann και Lee McKarkiel ακολουθούμε την καθημερινή επισφάλεια στη ζωή μιας οικογένειας στο ορεινό Ρίο της Βραζιλίας, ενώ στο Η επιστροφή ενός καλοκαιριού / Reprendre l’ éte οι Séverine Enjolras και Magali Bragard επιχειρούν ένα remake του Χρονικού ενός Καλοκαιριού, πενήντα χρόνια μετά τη διάσημη ταινία των Rouch και Morin.
Θεματικά αφιερώματα:
Κρίσιμες Συναντήσεις: η Ευρωπαϊκή Προσφυγική Κρίση: Μια επιλογή εθνογραφικών ταινιών με θέμα την προσφυγική κρίση των τελευταίων ετών και τον τρόπο που αυτή αναπαρίσταται, υπό την επιμέλεια των ανθρωπολόγων Κατερίνας Ροζάκου και Ιφιγένειας Αναστασιάδη. Το αφιέρωμα περιλαμβάνει δύο πάνελ συζητήσεων με παρουσία ειδικών, όπως και προσφύγων και εκπροσώπων συλλογικοτήτων, που έχουν εργαστεί πάνω στο θέμα. Στο πλαίσιο αυτής της ενότητας θα προβληθούν το βραβευμένο Ήταν το Αύριο / It Was Tomorrow και το Αφήνοντας την Ελλάδα / Leaving Greece.
Εθνογραφικές Οπτικές στην Υγεία: Μια επιλογή ταινιών με σκοπό την ανάδειξη πολιτιστικά ιδιαίτερων και μεθοδολογικά διαφοροποιημένων τρόπων θεώρησης της σωματικής και ψυχικής υγείας, σε ποικίλα πολιτισμικά και θεσμικά πλαίσια. Στο αφιέρωμα ξεχωρίζουν ταινίες όπως το συγκινητικό και βαθιά προσωπικό Βυζιά των Ανιές Σκλάβου και Στέλιου Τατάκη, μιας ταινίας που βασίστηκε στην ιδέα και στην έρευνα της ανθρωπολόγου Λιόπης Αμπατζή που δεν είναι πια κοντά μας, αλλά και το Σχετικά με τη Βαρύτητα / Regarding Gravity του Matthieu Brouillard, η απροσδόκητη και συγκινητική ιστορία δύο ηλικιωμένων φίλων με χρόνια προβλήματα υγείας και έναν κοινό σκοπό: να καταφέρουν να πετάξουν.
Φοιτητικές ταινίες: Στο πλαίσιο μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών στην Οπτική Ανθρωπολογία και σε συναφή αντικείμενα παράγονται κάθε χρόνο δεκάδες ταινίες σε όλο τον κόσμο και το Φεστιβάλ παρουσιάζει μια επιλογή των πιο άρτιων δειγμάτων από αυτές. Στη φετινή ενότητα ξεχωρίζουν ταινίες όπως το συγκινητικό και ανθρώπινο Η Λίμνη / The Lake της Blokhina Daria Alekseevna, για τη ζωή μιας οικογένειας στην απομονωμένη βόρεια ρωσική ύπαιθρο, και το Μετά τις Προσευχές / After Prayers του Simone Mestroni, μια διεισδυτική ματιά στον κομβικό ρόλο που παίζουν τα τζαμιά στο ταραγμένο Κασμίρ, όπου ένοπλες συγκρούσεις μαίνονται για περισσότερα από 30 χρόνια.
Αύλη Πολιτιστική Κληρονομιά: Το 2018 είναι το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς και το Ethnofest έχει την τιμή να συμπεριλαμβάνεται στην επίσημη λίστα των δράσεων που έχουν επιλεγεί στην Ελλάδα. Σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠ.ΠΟ.Α., το Φεστιβάλ θα φιλοξενήσει ειδικές προβολές για τη γνωριμία του κοινού με στοιχεία άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο καθώς και ειδικές προβολές για σχολεία της Α/θμιας και Β/θμιας εκπαίδευσης, αλλά και φοιτητές από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ειδικές προβολές: Κάθε χρόνο το Ethnofest επιφυλάσσει επετειακές προβολές ταινιών που κατέχουν ξεχωριστή θέση στην ιστορία του Εθνογραφικού Κινηματογράφου. To 2018 σειρά έχει το Cannibal Tours του Αυστραλού δημιουργού Dennis O’Rourke, 30 χρόνια μετά την πρώτη του προβολή και για πρώτη φορά στην Ελλάδα, όπου το ταξίδι εύπορων δυτικών στην Παπούα Νέα Γουινέα καταλήγει σε μια μεταφυσική περιπλάνηση στον τόπο του “Άλλου” στη λαϊκή φαντασία. Επιπλέον, ο Ο Άνθρωπος που Ενόχλησε το Σύμπαν, το εμβληματικό ντοκιμαντέρ του Σταύρου Ψυλλάκη, γυρισμένο στο Ψυχιατρείο των Χανίων 20 χρόνια πριν, θα προβληθεί στο πλαίσιο της ενότητας «Εθνογραφικές Oπτικές στην Υγεία».
Κινηματογραφικοί Πειραματισμοί στην Εθνογραφία: Όταν οι δημιουργοί πειραματίζονται με τα όρια της κινηματογραφικής φόρμας και τις τεχνικές αφήγησης, τα αποτελέσματα διευρύνουν τα όρια του κινηματογραφικού είδους και των κοινωνικών επιστημών, παρασύροντάς μας σε νέες εμπειρίες θέασης. Ο Mattijs van de Port επιστρέφει φέτος στο Φεστιβάλ με την παγκόσμια πρεμιέρα του Κόμποι και Τρύπες. Μια ταινία δοκίμιο στη ζωή των διχτυών / Knots and Holes. An essay film on the life of nets και μας ταξιδεύει στην Μπαΐα της Βραζιλίας, όπου διερευνώντας τις πολλαπλές σημασίες και χρήσεις των διχτυών. Στο Ζαουάουα, ο ήχος του ζαχαροκάλαμου στον άνεμο / Zawawa, the sound of sugar cane in the wind, αποτέλεσμα της πολύχρονης συνεργασίας ενός καλλιτέχνη τοπιογράφου, ενός επιστήμονα της ακουστικής και ενός ανθρωπολόγου, οι λέξεις αναμειγνύονται με εικόνες και ήχους φυσικών στοιχείων, στρατιωτικών μηχανών και τελετουργικών πρακτικών, μεταφέροντας τις εμπειρίες των κατοίκων της Οκινάουα στην Ιαπωνία.
Πρεμιέρα
Μέσα σε επτά μέρες ο Υπερσιβηρικός διασχίζει επτά ζώνες ώρας, στην μακρύτερη σιδηροδρομική διαδρομή του κόσμου. Σε αυτό το διάστημα, οι ταξιδιώτες στο Ταξίδι στη Γ΄θέση / Platzkart του Rodion Ismailov μοιράζονται, σκέψεις, συναισθήματα και προσωπικές στιγμές, σκιαγραφώντας παράλληλα ένα σύγχρονο, κινηματογραφικό πορτρέτο μιας χώρας σε αέναη κίνηση.
