ΕΡΩΤΟΠΑΙΓΝΙΑ | Ερωτική ποίηση από το Βυζάντιο ως σήμερα

Ένα μουσικοχορευτικό ταξίδι στην ερωτική ποίηση του Βυζαντίου και στη σύγχρονη ποίηση της Αθηνάς Βογιατζόγλου.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας «Αρέθουσα» φιλοξενεί στην εσωτερική του αυλή μια από τις πιο ρομαντικές βραδιές του φετινού καλοκαιριού. Η παράσταση εντάσσεται στο πρόγραμμα 2021 του θεσμού "Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός" του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. 

Η παράσταση ΕΡΩΤΟΠΑΙΓΝΙΑ εμπνέεται από την ανάγκη των δημιουργών της να μιλήσουν για τον έρωτα. Τον έρωτα που υπάρχει πάντα στις ζωές των ανθρώπων, ακόμη και στους πιο ζοφερούς καιρούς. Αυτή η ανάγκη υπήρξε οδηγός στην έρευνα της χορογράφου Αντιγόνης Γύρα και του συνθέτη Χρίστου Θεοδώρου, οδηγώντας τους στα ερωτικά ποιήματα ή αλλιώς ροδίτικα  Ερωτοπαίγνια που γράφτηκαν τον 15ο αιώνα, την εποχή του Βυζαντίου, και στην ομότιτλη ποιητική συλλογή της Αθηνάς Βογιατζόγλου.

Η Χριστίνα Μαξούρη και η ομάδα του Κινητήρα συνδιαλέγονται με την ερωτική ποίηση του τότε και του σήμερα με τη συνοδεία του Χρίστου Θεοδώρου στο πιάνο αλλά και σε πολλά άλλα μικρά όργανα. Οι επτά ερμηνευτές  με τις ξεχωριστές τους παρουσίες, δημιουργούν μια ατμόσφαιρα τρυφερότητας, σκληρότητας και χιούμορ αποτυπώνοντας τις διαφορετικές εκφάνσεις του έρωτα την εποχή της πανδημίας. Μια εποχή, που όλα αμφισβητούνται εκτός από την απόλυτη ανάγκη του ανθρώπου για ζευγάρωμα σαρκικό και πνευματικό.

 «Για την αγάπην σου είς εµέν, γλυκύτατέ µου αφέντη, / µηδέν έρχεσαι να φιλής κοντά 'ς την γειτονιάν µου, / να σε θωρώ, να θλίβωµαι, να βαριαναστενάζω.  / Εσύ θυµάσαι, αφέντη µου, τον όρκον τον µ' εποίκες, / πως ώµοσες και µώλεγες ποτέ µη µε ξαφήσης, / κι εδά θωρούν τα µάτια µου, εις άλλην πόθον έχεις, / χθες µετά κείνην έµεινες, µ' εκείνην εκοιµήθης, / κι εµέναν ήρτες και είπες µου ότι 'ς την βίγλαν ήσουν, / κι εγώ επήγα κι ερώτησα όλους τους βιγλατόρους, / κι εκείνοι ώµοσαν και είπασιν κανείς ουδέν σε είδεν, / κι επάτησες τον όρκον σου κι έχεις µεγάλον κρίµα» (Βυζαντινή Ερωτική Ποίηση ΕΡΩΤΟΠΑΙΓΝΙΑ )

Η ποίηση, που «είναι ό, τι απέμεινε απ΄ το Θεό»,* θα μελοποιηθεί από τον συνθέτη, ενώ το σώμα θα «γίνεται τόπος όπου βιώνεται η ποίηση»** μέσα από τη χορογραφία της ομάδας του Κινητήρα.

Ο αιώνιος έρωτας, ο σαρκικός έρωτας, ο πλατωνικός έρωτας, ο ανεκπλήρωτος έρωτας, θα αποτελέσει το έναυσμα για μια παράσταση απενοχοποιημένη από στερεότυπα, που θα εξερευνήσει την έμφυλη ταυτότητα, τον ετερόφυλο αλλά και τον ομόφυλο έρωτα, τον έρωτα με τη φύση, τον έρωτα με την ίδια τη ζωή.

«Όσο μπορώ θα ερωτευθώ/μες στα σεντόνια,/θ’ αφήσω το μυαλό μου ν’ αγαπήσει πολύ./Κι οι συνειρμοί, της μνήμης οι λεπτές/επιθυμίες, οι παράτολμες του πόθου δυνατότητες/θ’ απλουστευτούν σαν βότσαλα/κάτω απ’ το πόδι». («Μοναχικό», Αθηνά Βογιατζόγλου)

Η ίδια η Αθηνά Βογιατζόγλου γράφει για τα ποιήματά της ότι: «Αποτυπώνουν τον ρόλο του έρωτα -σε όλες τις μορφές του- στη ζωή μου και στην ανάπτυξη και ωρίμανσή μου, από την εφηβεία μέχρι και τη γέννηση της κόρης μου».

Η μελοποίηση της βυζαντινής ποίησης από τον Χρίστο Θεοδώρου συνομιλεί σκηνικά με την απαγγελία των ποιημάτων της Αθηνάς Βογιατζόγλου αποτελώντας τον καμβά αλλά και τον δραματουργικό ιστό πάνω στον οποίο  εξελίσσεται η παράσταση. Οι χορεύτριες και οι χορευτές του Κινητήρα ερμηνεύουν τη χορογραφία της Αντιγόνης Γύρα με διαφορετικές κι αντικρουόμενες κινητικές ποιότητες  χωρίς να περιγράφουν, αλλά σε απόλυτη σύνδεση με το κείμενο και τη μουσική.  Η τρυφερή φωνή της Χριστίνας Μαξούρη δίνει τον τόνο και επηρεάζει το ύφος της παράστασης, ενώ οι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου και τα κοστούμια του Lazy Boy *με λιτότητα  εξυπηρετούν τις ανάγκες της παράστασης.

«Όταν τελείωνες,/ μες στην απόλυτη σιωπή,/ έπαιρνα τη σκηνοθεσία/ στα χέρια μου. Σ’ έβλεπα να γράφεις/ όσα νόμιζες πως έζησες./ Ήμουν η αφορμή/ των ψευδαισθήσεων που γεννάνε/ τα μεγάλα έργα». (Α.Βογιατζόγλου)

Σύλληψη: Αντιγόνη Γύρα - Χρίστος Θεοδώρου
Χορογραφία: Αντιγόνη Γύρα σε συνεργασία με την Ανθή Θεοφιλίδου
Πρωτότυπη Μουσική: Χρίστος Θεοδώρου
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Κοστούμια: Lazy Boy*

Τραγουδάει και παίζει η Χριστίνα Μαξούρη
Στο πιάνο ο Χρίστος Θεοδώρου

Χορεύουν: Κατερίνα Γεβετζή, Νίκος Δραγώνας, Ευγενία Σιγαλού, Νίκος Καλύβας, Κωνσταντίνος Σιώζος

Οργάνωση Παραγωγής: Χριστίνα Παπαδάκη - Κωνσταντίνος Σιώζος
Φωτογραφίες: Χριστίνα Παπαδάκη

 *Γιώργος  Χειμωνάς «Ο εχθρός του ποιητή»
** Σοφία Ιακωβίδου από το διαδικτυακό περιοδικό  O αναγνώστης

Η παράσταση είναι κατάλληλη για παιδιά άνω των 13 ετών.