Η Κυρία του Σεληνόφωτος | Γιώργος Σισιλιάνος
Δραματικός μονόλογος για μεσόφωνο, αφηγητή, κλαρινέτο, βιόλα και κιθάρα, η Κυρία του σεληνόφωτος (1977) συγκαταλέγεται, τεχνικά και εκφραστικά, στα σπουδαιότερα επιτεύγματα του ανεκτίμητου έργου του Γιώργου Σισιλιάνου (1920-2005), αδιαμφισβήτητα ενός από τους σοβαρότερους εκπροσώπους της ελληνικής μεταπολεμικής μουσικής πρωτοπορίας.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή συμμετέχει με την παραγωγή αυτή στον εορτασμό των 100 χρόνων από τη γέννηση του συνθέτη.
Βασισμένη στο ποίημα Η σονάτα του σεληνόφωτος από την Τέταρτη διάσταση του Γιάννη Ρίτσου, η Κυρία του σεληνόφωτος αποτελεί την «άχρηστη εξομολόγηση» μιας ηλικιωμένης γυναίκας, ντυμένης στα μαύρα, προς έναν αμίλητο (κι ανάλγητο) νέο σε ένα παλιό, φεγγαρόλουστο δωμάτιο – καθώς και μια συνταρακτική διαπραγμάτευση της παρέλευσης του χρόνου, της φθοράς, της επιθυμίας και της ναρκισσιστικής φαντασίωσης.
Στο απόγειο της αισθητικής και στοχαστικής του ωριμότητας, ο Σισιλιάνος μετουσιώνει ποιητικά το κείμενο του Ρίτσου σε ένα σχολαστικά δουλεμένο κράμα μελωδικού λυρισμού και απαγγελτικής γραφής που συνδυάζει τα εργαλεία της σειραϊκής μουσικής με έναν βαθύ και μελαγχολικό ρομαντισμό – καθώς και, κάπου στο βάθος, τη διακριτική (όσο και θεατρικά ακαταμάχητη) ανάμνηση της Σονάτας του σεληνόφωτος του Μπετόβεν.
Με αφετηρία τον αυθεντικό τίτλο της Σονάτας του σεληνόφωτος του Μπετόβεν, «Sonata quasi una fantasia», η σκηνοθεσία του Κώστα Αθουσάκη και το σενάριο της Καλλιόπης Μπρεδολόγου ακολουθούν τη δομή του έργου του Σισιλιάνου και τον σπαρακτικό, ενίοτε παραληρηματικό, μονόλογο της ηρωίδας του Ρίτσου, αποτυπώνοντας με τα εργαλεία του κινηματογράφου τις αναμνήσεις, τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες και τις φαντασιώσεις της Γυναίκας με τα Μαύρα.
Η σκηνοθεσία αποτολμά μια μείξη νατουραλιστικής παρατήρησης και αισθητικής παραδοξότητας, στο φως της ημέρας και με σκηνικό τον εξωτερικό χώρο μιας παραθαλάσσιας, παρηκμασμένης βίλας. Εκεί, η ηρωίδα επιδίδεται σε «ασκήσεις ενδοσκόπησης» με τη σύμπραξη έξι χορευτών, καλώντας τον θεατή να βάλει σε τάξη τις εικόνες που κατακλύζουν τον λόγο της «με τον τρόπο της φαντασίας».
Μια εκ βαθέων εξομολόγηση, απολογισμός μιας ζωής που η ηρωίδα έζησε μακριά απ’ τη ζωή, με επωδό τον απόηχο της φράσης: «Άφησέ με να ’ρθω μαζί σου…».
