«Η Μητέρα του σταθμού» | Κωστούλα Τωμαδάκη
Οι «αόρατες», γυναίκες που δεν κατέγραψε ποτέ η Ιστορία πρωταγωνιστούν στο ντοκιμαντέρ της Κωστούλας Τωμαδάκη «Η Μητέρα του σταθμού», που συγκινεί Φεστιβάλ και θεατές, εντός και εκτός Ευρώπης.
Μετεμφυλιακή Ελλάδα, φτώχεια, ανεργία, η μετανάστευση μονόδρομος για τις χιλιάδες γυναίκες, κυρίως, από τα χωριά της Βορείου Ελλάδας που ερήμωσαν μέσα σε μια δεκαετία. Με τρένα, καράβια και εισιτήριο χωρίς επιστροφή, νέες γυναίκες χωρίς να γνωρίζουν τη γλώσσα, κάποιες αγράμματες, έφτασαν στις φαμπρικές της Γερμανίας. Οι περισσότερες έχοντας αφήσει πίσω τους την οικογένεια: Τα παιδιά-βαλίτσα που μεγάλωσαν μέσα σε μια συνεχή μετακίνηση, κάποια έμεναν στο χωριό με την γιαγιά, ανάμεσα σε δύο γλώσσες, δύο εκπαιδευτικά συστήματα, δύο πατρίδες. Φτάνοντας στην τρίτη γενιά μεταναστριών, σε εκείνες τις νέες γυναίκες με επαγγελματικά εφόδια που έχουν εξισωθεί πλήρως με τη δυναμική των υπόλοιπων Ευρωπαίων γυναικών και επιλέγουν οι ίδιες πού και πώς θα ζήσουν. Και αποτείνουν το δικό τους φόρο τιμής στις γκασταρμπάιτερ γυναίκες που πάλεψαν για να τους προσφέρουν αυτή την ευκαιρία.
Σκηνοθετικό σημείωμα
Η κάμερα ακολουθεί σε απόσταση αναπνοής τις «αόρατες» γυναίκες που κουβάλησαν τις πίκρες και τις χαρές, την ιστορία τους, φωτίζοντας τα κίνητρα της μετανάστευσης, την ανάγκη και το όνειρο για έναν καλύτερο κόσμο.
Οι αναμνήσεις, οι μαρτυρίες, συνδυάζονται με τα επίσημα αρχεία που μέχρι σήμερα δεν έχουν δει το φως, αλλά κυρίως τα προσωπικά αρχεία των γυναικών που από μόνα τους αποτελούν ιστορικό αρχείο ανεκτίμητου πλούτου για την ιστορία της ελληνικής μετανάστευσης. Προσπάθησα να πλησιάσω τα σύνθετα στοιχεία της Ιστορίας μεταθέτοντας την οπτική γωνία στην πλευρά του καθαρού βλέμματος αυτών των γυναικών. Η μνήμη λειτούργησε ως κάθαρση και το ασπρόμαυρο super 8 μπορεί να διαβαστεί και ως χρονικό της δεκαετίας του '60 και του '70 με μουσική υπόκρουση το "Συννεφιασμένη Κυριακή".
Οι γυναίκες γκασταρμπάιτερ στα φεστιβάλ όλου του κόσμου
Η Μητέρα του σταθμού έκανε πρεμιέρα τον Αύγουστο του 2022, ως υποψήφια για βραβείο, στο Mumbai International Film Festival στη Βομβάη, ενώ προβλήθηκε με μεγάλη επιτυχία στους Ανοιχτούς Ορίζοντες του 25ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Οι «αόρατες» γυναίκες, μετανάστριες του '60 στις φάμπρικες της Γερμανίας, τρεις φορές αόρατες-αγράμματες, ξένες και γυναίκες-κατάφεραν να συγκινήσουν Φεστιβάλ και θεατές εκτός Ευρώπης.
Έως σήμερα το ντοκιμαντέρ έχει πάρει μέρος και έχει αποσπάσει βραβεία σε κινηματογραφικά φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ανάμεσα τους τις πόλεις: Μουμπάι, Μπουένος Άιρες, Μόντρεαλ, Τορόντο, Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Χόλυγουντ, Αττάλεια, Χιούστον, Σικάγο, Σίδνεϊ, Τζαϊπουρ, Ντουμπάι, Μελβούρνη, Βαρσοβία, Μπογκοτά, Βοστώνη, Χιούστον, Σαν Φρανσίσκο.
Συντελεστές
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Κωστούλα Τωμαδάκη
Παραγωγή: Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, ΕΡΤ, Τζίνα Πετροπούλου
Διεύθυνση φωτογραφίας: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Μουσική: Δημήτρης Μαραμής
Μοντάζ: Στέλιος Τατάκης
Ηχοληψία: Μάνος Ηρακλής-Σωτήρης Λάντας
Διεύθυνση παραγωγής: Θοδωρής Σταμπούλος
Post Production: AUTHORWAVE
«Ευαίσθητη και ουσιαστική ταινία τεκμηρίωσης "Η Μητέρα του σταθμού" που καταγράφει τις αναμνήσεις κάποιων γυναικών που άφησαν πίσω τους την Ελλάδα για να αναζητήσουν την τύχη τους στη Γερμανία»
Γιάννης Ζουμπουλάκης ΤΟ ΒΗΜΑ
«Τρεις γενιές μεταναστριών και μπόλικα στοιχεία μη ορατότητας μέσα σε μια ταινία που αφηγείται ιστορίες απλών γυναικών με μεγάλο,όμως, κουράγιο»
Πόλυ Κρημνιώτη Η ΑΥΓΗ
«Είδα την ταινία επειδή ξέρω τέτοιες γυναίκες, είναι πολύ κοντά μου μια γυναίκα που έζησε σαράντα χρόνια στη Γερμανία πριν επιστρέψει στην Ελλάδα (ευγνωμονώντας την Γερμανική σύνταξη...) Αλλά την είδα κι επειδή είναι συγκινητική πράγματι, αληθινή και απλή, χωρίς να προσπαθεί να δείξει κάτι που δεν είναι»
Μανίνα Ζουμπουλάκη ATHENS VOICE