ΑΝΑΒΟΛΗ | Ηλέκτρα: μια σύγχρονη τραγωδία | Ομάδα Sarkha
Η παράσταση «Ηλέκτρα: μια σύγχρονη τραγωδία», η αληθινή ιστορία της αγωνίστριας της Εθνικής Αντίστασης Ηλέκτρας Αποστόλου, μετά τη διεθνή της περιοδεία στο Λονδίνο, την Κρακοβία και το Βερολίνο, ανεβαίνει στις 7 Μαρτίου απ’ την ομάδα Sarkha, για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων στο θέατρο Σταθμός, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μωραΐτη. Παίζουν ο Ερρίκος Λίτσης και η Άλκηστις Νικολαΐδη.
Στα τέλη Ιουλίου 1944, βρίσκεται πεταμένο στους δρόμους και παραδίδεται στο νεκροτομείο της Αθήνας μισοκαμένο και παραμορφωμένο απ’ τα βασανιστήρια το νεκρό κορμί μιας 32χρονης. Η άτυχη γυναίκα είναι η Ηλέκτρα Αποστόλου, αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης και υπέρμαχος των γυναικείων δικαιωμάτων. Λίγες μέρες νωρίτερα, την Τρίτη 25 Ιουλίου 1944, είχε συλληφθεί και μεταφερθεί στην Ειδική Ασφάλεια από Έλληνες δοσίλογους, συνεργάτες των Γερμανών. Βασανιστές και δολοφόνοι της Ηλέκτρας Αποστόλου είναι ο διοικητής της Ειδικής Ασφάλειας υποστράτηγος Αλέξανδρος Λάμπου, ο ανθυπασπιστής Ευσέβιος Παρθενίου και ο Μηνάς Καθρέπτης. Μάταια προσπαθώντας ν’ αποσπάσουν πληροφορίες για την αγωνιστική της δράση, την υποβάλλουν στο ξενοδοχείο Κρυστάλ, το διαβόητο κέντρο βασανιστηρίων, σε μια μαρτυρική ανάκριση μέχρι θανάτου.
Η Ηλέκτρα Αποστόλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1912 και μεγάλωσε σε εύπορη αστική οικογένεια. Το 1926, σε ηλικία 14 χρόνων, οργανώθηκε στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαίων Ελλάδος (ΟΚΝΕ), όπου διηύθυνε λίγα χρόνια αργότερα, το 1933, το τμήμα της εργαζόμενης νεολαίας της εφημερίδας της. Διετέλεσε επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στο Αντιφασιστικό και Αντιπολεμικό Συνέδριο των Γυναικών στο Παρίσι το 1935, υπεύθυνη της πανελλαδικής αντιστασιακής οργάνωσης “Ελεύθερη Νέα” και συντονίστρια αντιφασιστικών ομάδων που αποτελούνταν αποκλειστικά από γυναίκες. Έχοντας αναπτύξει σημαντική δραστηριότητα στην οργάνωση της αντιστασιακής πάλης του λαού, κατά τη δικτατορία του Μεταξά συνελήφθη και μεταφέρθηκε στις φυλακές Αβέρωφ. Αποφυλακίσθηκε το 1938 και συνελήφθη ξανά το 1939 ετοιμόγεννη. Μόλις επτά ημερών λεχώνα μεταφέρθηκε με το βρέφος στην εξορία, στην Ανάφη, απ’ όπου απέδρασε τον Αύγουστο του 1942.
«Εγώ όταν πιάνομαι, δε νιώθω καμία ανησυχία για την απολογία μου, γιατί μόλις περάσω εκείνα τα κατώφλια, βάζω στον νου μου πως δεν έχω πια μνήμη, δεν έχω αυτιά, δεν έχω γλώσσα, δεν έχω μιας μέρας παρελθόν».
Η Ηλέκτρα Αποστόλου πάλεψε με όλα της τα μέσα να εμπνεύσει στις γυναίκες σιγουριά για το δίκιο τους και ν’ αποδείξει ότι η απελευθέρωσή τους θα ήταν δυνατή μόνο μόνο με την ενεργό συμμετοχή τους στους κοινωνικούς αγώνες. Ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας όρισε το παράσημο “Ηλέκτρα Αποστόλου” ως την έξοχη τιμητική διάκριση γυναικείου ηρωισμού. Μετά την απελευθέρωση, το φθινόπωρο του 1945, οι τρεις εκτελεστές της Ηλέκτρας Αποστόλου και δεκάδων άλλων αγωνιστών καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη, αλλά λίγους μήνες αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι στο πλαίσιο του εμφυλιακού κλίματος.
Σκηνοθετικό Σημείωμα
Στο γενικότερο κλίμα της τρομοκρατίας και των σύγχρονων πλέον τακτικών βασανισμού, θ’ αφηγηθούμε τη νύχτα της δολοφονίας της Ηλέκτρας Αποστόλου, που έχασε τη ζωή της με τρόπο ειδεχθή, αρνούμενη να προδώσει την ιδεολογία της και να συμβιβαστεί. Η ιστορία της, έχοντας ταξιδέψει πια πέρα απ’ τα σύνορα της Ελλάδας, αποτελεί παγκόσμιο φεμινιστικό πρότυπο.
Πόσο δυνατή είναι η ελευθερία στις μέρες μας, σε ποιον βαθμό μπορεί ένας άνθρωπος ν’ αλλάξει την ιστορία μόνο με τη στάση ζωής του και πώς συνδέεται η έννοια της θυσίας και της κρατικής βίας με τη δημοκρατία, το κράτος και την ελευθερία του λόγου;
Η Ηλέκτρα Αποστόλου θυσίασε τη ζωή της, υπερασπιζόμενη τα ιδανικά, την ιδεολογία και τους αγώνες χιλιάδων ακόμα λαϊκών αγωνιστών, για μια κοινωνία ειρηνική κι ελεύθερη από εκμετάλλευση. Η Ηλέκτρα Αποστόλου είναι μία σύγχρονη τραγωδία. Είναι η Ηλέκτρα της εποχής μας.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μωραΐτης
Κείμενο: Ελένη Τριανταφυλλοπούλου
Δραματουργία-Σκηνογραφία: ομάδα Sarkha
Φωτισμοί-Φωτογραφίες: Karol Jarek
Βοηθός σκηνοθέτη: Δώρα Χουρσανίδου
Trailer: Πάτροκλος Σκαφίδας
Υπεύθυνη Επικοινωνίας παράστασης: Ελεάννα Γεωργίου
Παίζουν: Ερρίκος Λίτσης, Άλκηστις Νικολαΐδη
Η παράσταση «Ηλέκτρα: μια σύγχρονη τραγωδία» επιχορηγείται απ’ το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ
