«Κλεινόν Άστυ - Τοιχογραφίες στην πόλη» της Μαρίνας Δανέζη
Ζωγραφισμένα -ή ακριβέστερα «βαμμένα»- σε βαγόνια τρένων, στις μάντρες μισογκρεμισμένων σπιτιών, γιαπιών και εργοστασίων, σε κάδους απορριμμάτων, σε στόρια καταστημάτων, αλλά και σε «τυφλούς» τοίχους ολόκληρων πολυκατοικιών, τα graffiti δίνουν χρώμα στην καθημερινότητα των περαστικών και ταυτόχρονα προκαλούν: όχι μόνο το βλέμμα, αλλά ερωτήματα και στοχασμούς.
Τέχνη ή βανδαλισμός; Μια «μουτζούρα» ή «μια ευχάριστη χρωματική και καλλιτεχνική έκπληξη» που κάλυψε το σκληρό και άχαρο μπετόν; Οπτικά «θορυβώδεις κραυγές» διαμαρτυρίας και αποσυμπίεσης, που αδιαφορούν για τις αισθητικές τους συνέπειες στο αστικό περιβάλλον ή λυτρωτικές επουλώσεις του τραύματος μιας πόλης που εγκαταλείπεται;
Ξεκινώντας από τις πρώτες «ταγκιές», τα «toys» και τους «kings» και φτάνοντας ως τα διάσημα murals και τις σύγχρονες υπερμεγέθεις τοιχογραφίες διακεκριμένων καλλιτεχνών, o δρόμος του graffiti και της street art, υπήρξε άλλοτε μουντός, σκοτεινός και δυσνόητος για τους πολλούς κι άλλοτε πολύχρωμος, καλλιτεχνικός και απόλυτα διαυγής στους περισσότερους. Πάντοτε όμως ήταν ένας δρόμος αστικός ή περιαστικός με φόντο τις συγκυρίες και τις αντιθέσεις της μεγάλης πόλης.
Αυτό το δρόμο με τις κομβικές του διασταυρώσεις και τα υποφωτισμένα σοκάκια του παρακολουθεί ο φακός του ΚΛΕΙΝΟΝ ΑΣΤΥ στο επεισόδιο «Τοιχογραφίες στην πόλη». Ένα συναρπαστικό ταξίδι από τη γέννηση των πρώιμων graffiti Αφροαμερικανών και Ισπανόφωνων writers στις αρχές των ‘70s στα νεοϋορκέζικα «γκέτο», στον ερχομό τους στην Ελλάδα τη δεκαετία του ΄80, με βασικούς φορείς τους φαν του break dance… Και από τις πρώτες εξορμήσεις των αθηναϊκών crews σε Κολωνό, Καλλιμάρμαρο, Αγία Παρασκευή, Πευκάκια ως τη Σαρρή του σήμερα «με τη μεγάλη σημασία για την ιστορία της τέχνης του δρόμου στην Ελλάδα» και τις άλλες αθηναϊκές οδούς τις γεμάτους πια με διάσημα έργα.
Η κάμερα καταγράφει το παρελθόν και το παρόν αυτής της τόσο ζωντανής και τόσο εφήμερης δημιουργίας που κάθε φορά ακροβατεί στα όρια του νόμιμου και του παράνομου, της τέχνης και της μη τέχνης, της προσωπικής και της συλλογικής έκφρασης.
Γκραφιτάδες πρώην και νυν, street artists, beatboxers, εικονογράφοι, εικαστικοί καλλιτέχνες, ερευνητές-συγγραφείς, κοινωνιολόγοι και αρχιτέκτονες, φωτίζουν ο καθένας τους και μια πλευρά του χθες και του σήμερα της αθηναϊκής «τέχνης του δρόμου» που συνεχίζει να γράφει -ή να «βάφει»- την ιστορία της στο δημόσιο χώρο διαμορφώνοντας καθημερινά το αστικό τοπίο στο …κλεινόν άστυ.
Συνοδοιπόροι μας στο πέρασμά μας από τις Τοιχογραφίες της Πόλης (με αλφαβητική σειρά) είναι οι: Χαράλαμπος Δαραδήμος (Εικαστικός Καλλιτέχνης), Κωνσταντίνα-Μαρία Κωνσταντίνου (Κοινωνιολόγος-ΜΔΕ Εγκληματολόγος), Πολύνα Ξηραδάκη (Founder-Project Manager «Urban Layers»), Ορέστης Πάγκαλος (Έρευνα-Επιμέλεια «Η ιστορία του graffiti στην Ελλάδα»), Αντώνης Ρέλλας (Σκηνοθέτης, Ανάπηρος Ακτιβιστής), Σταύρος Σταυρίδης (Καθηγητής Σχ. Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ), Νίκος Τρανός (Γλύπτης/Εικαστικός Καλλιτέχνης), Χαρίτωνας Τσαμαντάκης (Έρευνα-Επιμέλεια «Η ιστορία του graffiti στην Ελλάδα», Ευδοξία Ζ.Φασούλα (Δικαστική και Αναλυτική Γραφολόγος-Νομικός), b. (Street Artist), Nique (Graffiti Artist), Stelios Pupet (Ζωγράφος), RTM One (Εικονογράφος-Art Workshops Instructor), Sner One (Graffiti Artist).
