Παραβάσεις | Σαπφώ - Ποιήματα στο ΚΠΙΣΝ
Τον Φεβρουάριο, οι Παραβάσεις, το Θεατρικό Αναλόγιο του ΚΠΙΣΝ, παρουσιάζουν μια νέα σκηνική ανάγνωση των ποιημάτων της Σαπφώς. Αυτή τη σχετικά «άγνωστη» ποιήτρια του 7ου αιώνα π.Χ. επιχειρούν να συναντήσουν, στο πρωτότυπο έργο και σε μετάφραση, ο Γιώργος Γάλλος και η Θεοδώρα Τζήμου σε μια ελεγεία φωνών.
Οι Παραβάσεις συνεχίζουν την αναδρομή στις πιο ριζοσπαστικές φωνές της λογοτεχνίας, του θεάτρου και της ποίησης με επίκεντρο τη γυναίκα. Συγγραφείς και ποιήτριες που καθόρισαν δραστικά τον χώρο των γραμμάτων καινοτομώντας, εμβληματικές ηρωίδες της λογοτεχνίας, θεατρικές αξεπέραστες μορφές βρίσκουν φωνή στο ιδιότυπο λογοτεχνικό σαλόνι των Παραβάσεων υπό το σκηνοθετικό βλέμμα του Δημήτρη Καραντζά.
«αχ δεν μπορώ τον ουρανό ν' αγγίξω
δεν φτάνουνε τα χέρια μου...»
Αν και το μεγαλύτερο μέρος του έργου της Σαπφώς χάθηκε, με μόνο 2 ποιήματά της να σώζονται στην ολότητά τους, όσοι στίχοι της επιβίωσαν θρυμματισμένοι από τα τέλη του 7ου αιώνα π.Χ. συνεχίζουν να μιλούν, λες και γράφτηκαν χθες. Αποκαλούνταν «Δέκατη Μούσα» -μια εξαίρεση στον κανόνα της ανδροκρατούμενης αρχαίας γραμματείας- για την απαράμιλλη χρήση του μέτρου και την ποιητική της έμπνευση, τόσο προσωπική, πηγαία και ειλικρινής όσο δεν συναντά κανείς σε κανέναν άλλο λυρικό ποιητή για αιώνες.
Η πασίγνωστη -και ταυτόχρονα «άγνωστη»- Σαπφώ ασκεί τη γοητεία της και ταλανίζει τη φαντασία όσων συναντούν το έργο της. Ο Οδυσσέας Ελύτης ένιωθε βαθιά τις εκλεκτικές συγγένειες που τον ένωναν με τη λυρική ποιήτρια, την οποία έβλεπε ως μία «μακρινή εξαδέλφη», και μιλούσε με δέος για το ποιητικό της επίτευγμα:
«Καλύτερο παράδειγμα για την ισχύ που μπορεί να έχει ο ποιητικός λόγος δεν υπάρχει. Στροφές ακρωτηριασμένες, μισοί στίχοι, σπασμένες λέξεις, ένα τίποτε• κι απ’ αυτό το τίποτε, ένα θαύμα. Αν μέσα στα θραύσματα που μας απόμειναν περισυλλέγουμε ήδη διαμαντένιες εκφράσεις, θα πρέπει να υποθέσουμε ότι μέσα στα εννέα ποιητικά βιβλία που έγραψε η Σαπφώ, ένας πραγματικός θησαυρός λόγων με στοχαστική δύναμη, παρομοιώσεων τολμηρών και πρωτότυπων εικόνων, είχε κιόλας δημιουργηθεί». – Σαπφώ, Ανασύνθεση και απόδοση, Οδυσσέας Ελύτης
Ακόμη και σήμερα, η φύση, η σελήνη, ο έρωτας, η επιθυμία, η ζωή, ο χορός, η ομορφιά των κοριτσιών συνεχίζουν να ακτινοβολούν μέσα στα ποιητικά ψήγματα της Σαπφώς.
Σκηνοθετική επιμέλεια:
Δημήτρης Καραντζάς
Ερμηνεύουν:
Θεοδώρα Τζήμου, Γιώργος Γάλλος
Ηχητικό περιβάλλον:
Γιώργος Πούλιος
Τα ποιήματα στη νεοελληνική ακούγονται σε απόδοση της Τασούλας Καραγεωργίου και η χρήση τους γίνεται με την ευγενική παραχώρηση των εκδόσεων Γαβριηλίδη.