Yann Gourdon — σόλο για βιέλα με ρόδα
Η βιέλα με ρόδα είναι ένα έγχορδο όργανο που απαντάται από την Αναγέννηση σε πολλές περιοχές της δυτικής και κεντρικής Ευρώπης. Χρησιμοποιώντας την ηλεκτροακουστική εκδοχή του οργάνου, παντρεύοντας τον παραδοσιακό και τον ηλεκτρονικό ήχο, δημιουργώντας υπνωτιστικά drones, ο Γάλλος Yann Gourdon ανοίγει νέους δρόμους ανάμεσα στους ήχους του χθες και τους ήχους του σήμερα.
Η βιέλα με ρόδα (vielle à roue στα γαλλικά, Hurdy-gurdy στα αγγλικά) είναι ένα έγχορδο όργανο που παράγει ήχο χάριν στο τρίψιμο των χορδών από έναν ξύλινο τροχό αντί για δοξάρι. Ο τροχός περιστρέφεται με μια μανιβέλα στο δεξί χέρι, ενώ το αριστερό παίζει τη μελωδία σε ένα πληκτρολόγιο. Οι περισσότερες βιέλες διαθέτουν χορδές που λειτουργούν ως ισοκράτες, δίνοντας μια σταθερή συνοδεία στη μελωδία και δημιουργώντας ένα είδος drone. Ως παραδοσιακό όργανο, η βιέλα απαντάται κυρίως στη μουσική της Οξιτανίας, της Αραγονίας, της Αστούριας, της Γαλικίας, της Ουγγαρίας και στη σλαβική παραδοσιακή μουσική. Εμφανίζεται επίσης στη μεσαιωνική, αναγεννησιακή ή μπαρόκ ευρωπαϊκή μουσική.
Ξεκινώντας από τις παραδοσιακές μουσικές και τους χορούς folk, ο Γάλλος Yann Gourdon είναι ένας από τους μουσικούς που χρησιμοποιούν την ηλεκτροακουστική βιέλα με ρόδα.
Παίζοντας σόλο ή σε διάφορα σύνολα, έδειξε, μαζί με τους δώδεκα μουσικούς της κολεκτίβας La Nòvia, πώς η παράδοση μπορεί να επανεφευρεθεί, ανοίγοντας νέους δρόμους για καθηλωτικές και υπνωτιστικές ηχητικές εξερευνήσεις.
Ο πατέρας του ήταν μουσικός, βιολιστής, και έπαιζε κυρίως παραδοσιακές ιρλανδικές μουσικές. Η βιέλα με ρόδα είναι ένα από τα όργανα με τα οποία ο Yann ήρθε νωρίς σε επαφή. Ξεκίνησε στα δώδεκά του χρόνια, αφού είχε προηγουμένως σπουδάσει κλασικό πιάνο.
Ενδιαφέρθηκε γρήγορα για το άνοιγμα του οργάνου προς άλλους μουσικούς τομείς και για την ανάπτυξη της ηλεκτροακουστικής βιέλας.
Μεταξύ 1993 και 2003, έπαιζε με το συγκρότημα Djal («Από τη Μία Μέρα στην Άλλη»), παραδοσιακό συγκρότημα με ρεπερτόριο από πολλές περιοχές της Γαλλίας.
Το 1999, στράφηκε προς την πειραματική μουσική. Σπούδασε στην Εθνική Σχολή Μουσικής της Villeurbanne μέχρι το 2003 και παρακολούθησε εκεί μαθήματα ηλεκτροακουστικής, σύνθεσης, ελεύθερου αυτοσχεδιασμού και αναλογικής σύνθεσης.
Με τον Jérémie Sauvage στο μπάσο και τον Mathieu Tilly στα ντραμς, ίδρυσε το συγκρότημα France το 2005.
Η μουσική του βασίζεται σε συνεχείς ήχους, σε drones και σε μια πολύ ιδιαίτερη διαχείριση του χρόνου που καταδεικνύει την ελαστικότητά του. Δημιουργεί έτσι μια καθηλωτική αίσθηση, μια απώλεια προσανατολισμού. Βυθίζεται σε έναν συνεχή ήχο, προσπαθώντας να παραμείνει σε αυτό. «Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείς να ακούσεις σε ένα drone, ανοίγει νέους κόσμους, νέες κατευθύνσεις, μικρές γωνιές προς εξερεύνηση». Αναζητά συνοριακές ζώνες, ασαφείς και άυλες περιοχές. Η δουλειά του προς αυτή την κατεύθυνση τον οδήγησε προς μουσικούς όπως ο Tony Conrad, ο La Monte Young ή ο Phill Niblock. Επηρεάστηκε επίσης από τα έργα του Alvin Lucier, ενός Αμερικανού συνθέτη που ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για την ηχητική και ακουστική διάσταση του ήχου.
Η βιέλα του έχει ιδιαιτερότητες που την ξεχωρίζουν από τις παραδοσιακές εκδοχές του οργάνου. Είναι σοπράνο και έχει κατασκευαστεί με έναν κινητήρα στον τροχό. Ο Yann διατηρεί ωστόσο τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει τη μανιβέλα.
Χρησιμοποιεί ελάχιστα εφέ. Αφού τα δοκίμασε όλα, κράτησε μόνο το delay, που του επιτρέπει να δημιουργεί επαναλαμβανόμενα μοτίβα.
Παίζει ακόμη παραδοσιακή μουσική σήμερα, κυρίως στους κόλπους της κολεκτίβας La Nòvia, εστίας σκέψης και πειραματισμού γύρω από τις παραδοσιακές και πειραματικές μουσικές.
Έχει στο ενεργητικό του περίπου σαράντα άλμπουμ, με σόλο ή συνεργασίες, αλλά επιθυμεί πάνω από όλα τη ζωντανή συνθήκη της συναυλίας και την εγγύτητα με το κοινό.
www.la-novia.fr/yann_gourdon.php
κρατήσεις: www.more.com/music/yann-gourdon-solo-gia-biela-me-roda & 213 00 40 496
